مون

دانشگاه شهید چمران

دانشکده مهندسی

گروه مواد

عنوان

و سندهایشIso 14000

پژوهشگر: مهتاب اسدیان

پاییز 83

چکیده

استاندارد iso14000استاندارد حراست از محیط زیست ومعیارهای عملی التزام به ان در سازمان جهانی استانداردها است. در جهان امروز به دلیل ناگواری وضعیت فعلی محیط زیست یک دیدگاه مشترک ایجاد شده است تا تمدنها دربارهی ان به بحث بنشینند. تا کنون گردهمایی های متعددی در سراسر جهان با حضور نمایندگان تراز اول سیاسی کشورها درباره ی محیط زیست تشکیل شده است که نشان دهنده ی عزم راسخ وتعهد جهان به این مسئله است. با هدف همانگ سازیiso14000 استانداردهای و متحد کردن قوانین وتعهدات زیست محیطی در سطح جهان تدوین شدند

کلمات کلیدی:قوانین محیط زیست و iso14000

مقدمه

iso14000 روشی نوین را برای حفاظت زیست محیطی در بر دارد این استاندارد در دراز مدت ایجاد بایه های محکم برای مدیریت مطمئن و سازگار با تعهدات زیست محیطی را وعده میدهد. حوادث و سوانح صنعتی اخیر –که برخی موجب اسیبهای جدی برای بشر و محیط زیست بوده- ثابت کرده اند که رعایت اجباری مقررات برای تضمین پیشگیری از تخریب زیست محیطی کافی نیست .

iso14000 بنیان یک چنین راهبرد فعال حفاظت زیست محیطی است که رعایت اجباری مقررات تنها یک عنصر از روشی جامع تر وتمام شمول است .

در این متن به ایزو 14000 و سند هایش نگاهی اجمالی می اندازیم.

برنامه ی اجرا و تطابق مدیریت

1-مقررات: برقراری نیازمندیها استانداردها و ابزار اقتصادی

2-مجوز:اعطای مجوز و گواهی نامه ی اجرای کار

3-بازرسی :بازرسی جمع اوری و تجزیه و تحلیل داده ها و بررسی تطبیقی

4-عکس العمل: فعالیتهای تصحیح کننده اجرایی قانونی و مجازاتها

5-ارزیابی : برنامه ریزی نظارت پیگیری و باز خور

6-قانون گذاری: تعیین چارچوبها سیاستها تنظیم مقررات و بازنگری قوانین

موارد مورد بررسی در استاندارد محیط زیست

1.خروجی های منتشره به هوا

2. تخلیه و تصفیه فاضلاب ها

3.منابع تامین آب

4.مواد زاید و عوامل مزاحم

5. سرو صداو تشعشعات

6.مواهب طبیعی

7. بازسازی محیط زیست شهری

8.طرح ریزی فیزیکی

9.ارزیابی اثرات زیست محیطی

10.بسته بندی

11.کاربرد مواد و منابع انرژی

12.کاربرد و دفع محصول

مزایای سیستم های مدیریتی زیست محیطی

1.شناخت پیامدهای ایزو

2.کاهش خسارات وبدهی

3.مدیریت درپیشگیری بحران

4.صرفه جوئی در هزینه ها

5.ارتقائ وجهه عمومی مجموعه

6.براورده نمودن اهداف مطلوب سهامداران

اهمیت ایزو

n 1.استاندارها تجارت را آسان کرده و موانع را از سر راه بر می دارد.

n 2.استانداردها عملکرد زیست محیطی را بهبود می بخشد.

n 3.استانداردها در سطح جهانی قوانین مشترکی را بوجود میاورند.

پرسشنامه ی زیست محیطی برای عرضه کنندگان :

1-خط مشی زیست محیطی

1-1)ایا شما دارای خط مشی مدون که موارد زیست محیطی فعالیتهای شما را پوشش دهد می باشید؟

1-2) ایا شما دارای اهداف عملکردی معین در ارتباط با محیط زیست می باشید ؟

1-3) ایا شما از تمام موارد قانونی موجود درباره ی موضوعات زیست محیطی مربوط به تجارت خود اگاهید؟

1-4) ایا مسیولیتهای معینی را برای مدیریت محیط زیست تفویض نموده اید؟

2 - محصولات

2-1)در قسمت زیر تمام محصولات و طبقه بندی محصولاتی که یرضه می نمایید را فهرتی کنید.

2-2)در قسمت زیر نیازمندیهای قانونی استانداردها و ائین کارهایی که این محصولات باید با انها مطابقت داشته باشد را ذکر کنید

2-3)ایا نیازمندیهای بالا را براورده می کنید؟

2-4)ایا محصولات شما برای بازیافت یا استفاده ی مجدد از تمام محصول یا اجزای تشکیل دهنده ی ان طراحی شده اند؟

2-5)نحوه ی دفع محصولات را شرح دهید.

3- کاربرد محصولات ایمنی

3-1)کپی تمام برگه های ارتباطی مربوط به ایمنی کارکنان یا کاربرد زیست محیطی محصولات عرضه شده فراهم شود ویا اگر قبلا اماده شده ارائه گردد

3-2)در صورتی که محصولات شما بر مشتری تاثیر می گذارد دستورالعمل مصرف را ارائه دهید

4- عرضه کنندگان مواد و اجزا

4-1)ایا از عرضه کنندگان مواد و اجزا به واحد تولیدی خود دربارهی عملیات ملاحظات زیست محیطی مواد و اجزای عرضه شده سوال کردید

4-2)در تمام موارد مربوط به شرح کالای صادره شرکت عرضه کننده و اثرات بالقوه ان یعنی ماده ای که ممکن است اثرات الودگی یا اتلاف منابع داشته باشد را ارائه دادید

5 - طرحهای وضعیت اضطراری

5-1)ایا برنامه ای برای مقابله با وضعیتهای اضطراری یا حوادث دارید

6- استفاده از منابع انرژی

6-1) ایا برنامه و یا ابتکاری برای صرفه جویی در انرژی مصرفی کارخانه ی خود دارید

7- مواد منتشره ی خروجی تخلیه شونده به محیط

7-1) ایا تمام منابع تخلیه به اب هوا یا خاک را شناسایی کردید

8- مواد زائد جامد

8-1) ایا می دانید چه مقدار مواد زائد جامد ایجاد می کنید و شامل چه موادی هستند

9- مواد خام

9-1) ابا اثر زیست محیطی تهیه و به کار گیری مواد خام را در نظر می گیرید

10- مواد مخرب لایه ی ازن

10-1) ایا مواد مخرب لایه ی ازن در محصول یا طی ساخت محصول وجود دارد ؟

10-2) ایا مواد خطرناک بالقوه به کار گرفته شده انها را مشخص کنید

11- بسته بندی

11-1 ) در بسته بندی کالاها برای حمل و نقل ایا روشهای به حداقل رساندن بسته بندی را جستجو می کنید؟

12-حمل و نقل مواد اولیه و محصولات و توزیع محصولات نهایی 12-1)ایا تلاش کرده اید که اثرات روشهای حمل و نقل و توزیع را بر محیط زیست کاهش دهید ؟

Iso14000

iso 14000 ابزار و سیستمهایی برای مدیریت زیست محیطی و انجام ارزیابی محصول ارائه می دهد بدون اینکه تعیین کند سازمان به چه هدفهایی باید برسد . در کل هدف مجموعه استانداردهای ایزو14000 ارائه رهنمودهایی برای ایجاد روشی فراگیر و جامع برای مدیریت زیست محیطی واستاندارد کردن بعضی از ابزارهای مهم تحلیل زیست محیطی مانند برچسب زنی و ارزیابی چرخه ی حیات است .در صورتیکه سازمانها در سراسر جهان از رهنمودهای ایزو 14000 بویژه استانداردهای مربوط به سیستم مدیریت زیست محیطی EMS پیروی کنند نتیجه ان ارتقائ سطح مدیریت و عملکرد سراسری زیست محیطی خواهد بود.

در مجموع استانداردهای ایزو14000 دامنه ی وسیعی از موضوعات را در بر می گیرند .این موضوعات عبارتند از مدیریت زیست محیطی برچسب زنی محیطی ممیزی زیست محیطی ارزیابی چرخه ی حیات و عملکرد زیست محیطی و....

موضوعات تحت پوشش ایزو14000 را می توان به دو بخش مجزا تقسیم کرد اولین بخش به مدیریت سازمانی و سیستمهای ارزیابی و دومین بخش به ابزارهای زیست محیطی در ارزیابی محصول می پردازد

این تقسیم در نمودار زیر ارائه شده

استانداردهای مدیریت زیست محیطی ایزو14000

جنبه های زیست محیطی در استاندارد های محصول

بر چسب زنی زیست محیطی

ارزیابی چرخه ی حیات

سیستم مدیریت زیست محیطی

ممیزی زیست محیطی

ارزیابی عملکرد زیست محیطی

انواع زیر مجموعه های ایزو 14000 عبارتند از: ایزو14001 که سند سیستم مدیریت در مجموعه ی ایزو 14000 است .

ایزو 14004 نقش اطلاع رسانی دارد .

ایزو14010 که راهنمایی ممیزی زیست محیطی است- اصول کلی ممیزی زیست محیطی.

ایزو 14011 که راهنمایی ممیزی زیست محیطی-روشهای اجرایی ممیزی ممیزی سیستمهای مدیریت زیست محیطی .